Marian Roman Przewłocki (ur. 27 lutego 1888 w Kamieńcu Podolskim, zm. 20 grudnia 1966 w Penley, w Anglii) - generał brygady Wojska Polskiego .
Był synem Mieczysława, ziemianina, pułkownika armii rosyjskiej, i Pauliny Trzeciakówny. Od 1909 roku, jako oficer, pełnił zawodową służbę w rosyjskiej kawalerii. W czasie I Wojny Światowej walczył na froncie niemieckim. W latach 1917-1918 był oficerem sztabu I Korpusu Polskiego w Rosji i szefem sztabu Dywizji Ułanów.
W Wojsku Polskim od 5 grudnia 1918 roku zajmował kolejno stanowiska:
- szefa sztabu Dowództwa sztabu Generalnego "Łódź" (9-23 XII 1918),
- szef sztabu Inspektoratu Jazdy,
- szefa sztabu Frontu Wołyńskiego (III 1919 - III 1920),
- dowódcy Dywizji Jazdy Wojsko Litwy Środkowej (I – IX 1921),
- dyrektor nauk Centralnej Szkoły Artylerii w Grudziądzu,
- słuchacz Kursu Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie (1 XI 1924 - 15 X 1925),
- dyspozycja Ministra Spraw Wojskowych (X - XII 1925),
- dowódcy 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich (16 XII 1925-1927),
- dowódcy 3 Samodzielnej Brygady Kawalerii (V 1927 – 12 V 1937),
- dowódcy Kresowej Brygady Kawalerii (12 V 1937 – VIII 1939).
21 grudnia 1932 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go do stopnia generała brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 roku i 6. lokatą w korpusie generałów.
W kampani wrześniowej 1939 był dowódcą Grupy Operacyjnej Kawalerii nr 2 i dowódcą przedmościa "Wyszogród", w składzie Armii "Modlin" (5-6 września), potem w Dowództwie Armii "Lublin".
Po kampanii wrześniowej w niewoli sowieckiej, z której uciekł i przedostał sie na Bliski Wschód do Palestyny (jako jedyny generał Wojska Polskiego);
- Ośrodek Zapasowy Brygady Strzelców Karpackich Palestyna III.1941 - VI. 1943
W Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie pełnił kolejno funkcje: szefa Sztabu Armii Polskiej na Wschodzie (VI 1943 – VI 1944) i dowódcy Bazy II Korpusu we Włoszech (VI 1944 – III 1947). Po przybyciu II Korpusu do Wielkiej Brytanii został zdemobilizowany i osiadł w Londynie.
Odznaczenia; Polonia Restituta 4 kl., Krzyż Walecznych trzykrotnie, Krzyż Zasługi złoty.
Bibliografia
- H. P Kosk, Generalicja polska, t. 2, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
- Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6
|